کنجد، دانه روغنی است که تقریبا همه ما با آن آشنایی داشته و کمابیش از خواص سلامتی متعدد آن آگاه هستیم. اما به جز دانه کنجد معمولی، دانههای کنجد سیاه هم وجود دارند که کوچک، صاف و روغنی هستند و هزاران سال است که در گوشه و کنار جهان کشت میشوند. اما آیا ریشه کنجد سیاه و سفید یکی است؟ اگر چندان با کنجد سیاه و خواص آن آشنا نیستید، پیشنهاد میکنم درادامه این مطلب با ما همراه باشید.
به گزارش ۷۲۴پرس و به نقل از Bhg، از نظر تأثیرگذاری در دنیای آشپزی، بعید است چیزی همچون دانه کنجد پیدا کنیم که اینطور همهگیر و مورد استفاده باشد. در سنت و فرهنگ آشپزی آسیایی دور، لاتین، خاورمیانه و هند استفاده از کنجد بسیار مرسوم و متداول است.
بسیاری از ما وقتی نام کنجد را میشنویم، به همان دانههای کنجد سفیدی فکر میکنیم که برای تزئین روی انواع نان سنتی یا فانتزی پاشیده میشود. اما بدنیست بدانید دانه کنجد سیاه هم وجود دارد که اگر نگوییم بیشتر، اما دستکم به همان انداز دانههای کنجد سفید مفید و مغذی است. دراین مرور با ما همراه باشید تا کمی بیشتر شما را با این عضو سیاه خانواده کنجد آشنا کنیم.
دانه کنجد سیاه چیست؟
دانههای کنجد سفید و سیاه هر دو محصول یک گیاه هستند. این گیاه که «Sesamum indicum» نام دارد، گیاه سبز بوتهای است که از نظر ظاهری به گیاه ریحانی شباهت دارد که بیش از اندازه رشد کرده است. دانههای کنجد سفید محصول حذف پوسته بیرونی و تیره رنگ هستند، درنتیجه کنجد سیاه همان دانه کنجد است که پوسته آن حذف نشده است. بههمین دلیل است که هر دو دانه نام گیاهی و علمی یکسانی دارند. برای بیش از پنج هزار سال، کنجد سیاه غذای اصلی بود و اثرات این محبوبیت را بهویژه میتوان در فرهنگ غذایی چین دید، جایی که کنجد سیاه برای قرنها مورد استفاده قرار داشت.
مطلب مرتبط: فواید تخمه آفتابگردان برای بدن انسان چیست؟
این دانههای تیره ریز و کوچک طعمی ملایم، آجیلی و خاک مانند داشته که باعث میشد اضافه کردن آن به هر خوراکی باعث خوش طعمتر شدن آن شده و حتی در برخی مواد طعمی شیرین به غذاها میدهد. همچنین میتوان با اضافه کردن دانههای کنجد سیاه به هر غذایی، حس ترد بودن رضایت بخشی به آن داد، خصوصیت که در مورد دانههای کنجد سفید صدق نمیکند. این مسئله بهخاطر همان پوسته تیره رنگ دانه کنجد است که باعث چنین خاصیتی است.
فواید دانه کنجد سیاه چیست؟
از آنجایی که ریشه دانه کنجد سیاه و سفید یکی است و هر دو از یک گیاه به دست میآیند، درنتیجه فواید سلامتی آنها هم کاملا مشابه یکدیگر است. بااینحال از آنجایی که دانه کنجد سیاه پوسته بیرونی خودرا حفظ کرده است، پس از نظر تغذیهای ارزش بیشتری داشته و سطح ترکیبات گیاه، ویتامینها و دیگر مواد معدنی آن بالاتر است.
اما از جمله خواص کنجد سیاه میتوان به این موارد اشاره کرد:
تقویت سلامت روده
دانههای کنجد سیاه سرشار از فیبر هستند، آن هم از هر دو نوع یعنی فیبر محلول و نامحلول. این مسئله به بهبود وضعیت سیستم گوارشی کمک شایانی کرده و درعین حال نگرانی از بروز مسائلی همچون اسهال یا یبوست را برطرف میکند. از طرف دیگر فیبر موجود در دانههای کنجد سیاه باعث تغذیه باکتریهای سالم موجود در روده ما میشود که از آن با عنوان میکروبیوم روده نام برده میشود. درنهایت استفاده از کنجد سیاه میتواند باعث حفظ سلامت روده شده و از این طریق به بهبود وضعیت سلامت کل بدن کمک میکند.
دانههای کنجد سیاه سرشار از ترکیبات گیاهی مفید است
دانههای کنجد سیاه سرشار از ترکیبات گیاهی تقویت کننده سیستم ایمنی بدن از جمله «سزامول» (sesamol)، «فیتواسترولها» (phytosterols) و لیگنانهایی همچون «سزامین» (sesamin) است. به گزارش ۷۲۴پرس، این ترکیبات حاوی اثرات آنتی اکسیدانی قوی هستند که به کاهش التهاب موجود و از بین بردن رادیکالهای آزاد کمک میکند که میتواند از ابتلای فرد به انواع بیماریهای مزمن و همینطور پیری زودرس جلوگیری کند.
نتایج یک بررسی که در مجله «Molecules» منتشر شد، وجود این خواص در دانه کنجد سیاه را تأیید کرده و همچنین اشاره میکند که ترکیبات موجود در کنجد سیاه دارای خواص ضد دیابت، ضد سرطان و ضد پیری هستند.
استفاده از کنجد سیاه میتواند به بهبود سلامت قلب کمک کند
کنجد سیاه را باید یک ابرغذای کوچک دانست که به دلیل خواص متعددش حتی قدرت بهبود سلامت قلب را هم دارد. این امر تاحدود زیادی به دلیل وجود غلظت بالایی از انواع چربیهای تک و چند غیر اشباع است. مصرف چربیهای غیر اشباع برخلاف چربیهای اشباع، برای حفظ سلامت قلب مفید هستند. به گزارش ۷۲۴پرس دات کام، مصرف این نوع چربی روی سطح کلسترول خوب بدن یا همان LDL اثرگذار بوده و از ایجاد پلاک یا گرفتگی در امتداد عروق و رگهای خونی جلوگیری میکنند.
از طرف دیگر نتایج این مطالعه نشان داد که دانههای کنجد برای کاهش سطح فشار خون هم مفید هستند. درنتیجه مصرف طولانی مدت آنها برای کسانی که از مشکل فشار خون بالا رنج میبرند، کمک کننده است.
دانه کنجد سیاه باعث تنظیم قند خون میشود
همانطور که پیشتر اشاره کردیم، مصرف کنجد میتواند باعث کاهش احتمال ابتلا به دیابت شود. وقتی نوبت به تنظیم قند خون میرسد، باز هم دانه کنجد سیاه انتخاب خوبی است. چربی سالم موجود در این دانهها به همراه محتوای فیبر قابل توجه آنها باعث کند شدن روند هضم مواد غذایی میشود.
این مسئله باعث آزادن شدن تدریجی قند خون شده و به بدن زمان بیشتری میدهد تا بهشکلی مؤثر عمل متابولیسم قند را انجام دهد. وجود این ویژگی بهوسیله تحقیقات متعدد ثابت شده است. درواقع در جریان یک مطالعه مشخص شد مصرف کنجد باعث کاهش قند خون افراد مبتلا به دیابت نوع یک میشود.
تأمین مواد مغذی مورد نیاز بدن
دانههای کنجد سیاه سرشار از مواد مغذی متعددی همچون پروتئین، ویتامینهای گروه B، مس، منگنز، کلسیم، منیزیم و فسفر هستند. وجود همه این مواد به استثنای ویتامینهای گروه B در تشکیل استخوانهای سالم، حفظ درخشندگی پوست و مو و موارد دیگر ضروری است. درعین حال پروتئین و ویتامینهای موجود در دانه کنجد سیاه به حفظ انرژی سالم بدن کمک کرده و درنتیجه به شما توان میدهد تا روزهای شلوغ و خسته کننده را با موفقیت سپری کنید.
چطور دانههای کنجد سیاه را به برنامه غذایی روزانه خود اضافه کنیم؟
باتوجه به اینکه همین حالا هم کنجد بهخوبی در فرهنگ غذایی بسیاری از ملل گوناگون جهان جا افتاده است، پاسخ به این پرسش سختی خاصی ندارد. شما میتوانید دانه کنجد سیاه را بهسادگی از انواع فروشگاههای مواد غذایی خریداری کنید. ضمن آنکه این دانهها به صورت روغن کنجد سیاه و همینطور به شکل کپسول هم در اختیار مشتریان قرار دارد که میتوانند از آن بهعنوان مکمل غذایی استفاده کنند.
مطلب مرتبط: طرز تهیه خوراک مرغ با عسل و کنجد
اما برای اضافه کردن دانه کنجد سیاه به صورت کامل به رژیم غذایی روزانه میتوانید از گزینههای زیر استفاده کنید:
- کنجد را روی سلاد و سوپ بپاشید
- در غذاهای تهیه شده از سبزیجات، روی نودل، رشته فرنگی یا برنج هم میتواند دانه کنجد سیاه را مستقیما استفاده کرد
- میتوانید از کنجد آسیاب شده برای روکش مواد غذایی همچون ماهی، مرغ یا توفو استفاده کنید. میتوانید آن را به آرد سوخاری اضافه کنید.
- کنجد سیاه را هم مثل کنجد سفید میتوان به صورت ارده تهیه کرده و از آن در تهیه انواع دیپ یا سس استفاده کرد.
- استفاده از پنیر محلی، سبزیجات و دانه کنجد میتواند یک میان وعده مفید و مقوی باشد.
- شیرینیپزها و همینطور نانواها میتوانند از کنجد سیاه در تهیه انواع نان و شیرینی استفاده کنند.
- روغن کنجد سیاه هم درست مثل روغن کنجد برشته شده در پخت و پز یا برای طعم دهی استفاده میشود.
درپایان نظر شما در مورد کنجد سیاه چیست؟ آیا شما سابقه استفاده از کنجد سیاه را دارید؟ شما از کنجد سیاه به چه شکل در تهیه مواد غذایی و انواع خوراک استفاده میکنید؟ فراموش نکنید نظرات و تجربههای ارزشمند خود را با ما و دیگر دوستانتان در ۷۲۴پرس دات کام هم درمیان بگذارید. از همراهی شما سپاسگزاریم.
انیمه
#سریال خاندان اژدها
#آشپزی
#خراسان جنوبی